با توجه به اینکه زن چه زمانی می تواند مهرالمسمی را مطالبه نماید مهریه به دو دسته تقسیم می شود:

• مهریه عندالمطالبه: مهریه عندالمطالبه یعنی هر زمان که زوجه بخواهد می‌ تواند مهریه ‌اش را از همسرش مطالبه کند و زوج موظف به پرداخت مهریه است. هنگامی که مهریه به صورت عندالمطالبه باشد، اصل بر این است که مرد توانایی پرداخت آن را دارد. همچنین در صورتی که مهریه عندالمطالبه باشد زن می تواند از حق حبس مهریه استفاده کند.
• مهریه عندالاستطاعه: مهریه عندالاستطاعه یعنی پرداخت آن از سوی مرد به همسرش مشروط به داشتن توانایی مالی است و اصل بر این است که مرد توانایی مالی برای پرداخت مهریه به صورت یکجا را ندارد. چنانچه زوجه مهریه خود را مطالبه کند، اصل بر این است که زوج توانایی پرداخت تمام و یا بخشی از آن را به صورت یکجا ندارد و بار اثبات خلاف این موضوع بر عهده زوجه است.

همچنین طبق قانون امکان کاهش مهریه از سوی زن و یا تبدیل مهریه عندالاستطاعه به عندالمطالبه بعد از عقد نکاح نیز وجود دارد، اما افزایش مهریه پس از عقد غیر شرعی و غیر قانونی است و زن نمی تواند بعد از ازدواج مهریه اش را افزایش دهد.

یکی از نکات مهمی که در مطالبه مهریه بایدبه آن توجه کرد مطالبه مهریه به نرخ روز است. اگر مهریه وجه رایج باشد و زن بخواهد مهریه اش را مطالبه کند، مهریه به نرخ روز و با توجه به شاخص تورم در سال که از سوی بانک مرکزی اعلام می شود، محاسبه می شود.